Người Việt ta ít nhiều đều đọc chuyện chưởng, hay xem phim kiếm hiệp. Dĩ nhiên của Tàu.
Cuối những năm 80,và trong thập kỷ 90, thời mở cửa, các văn hoá phẩm này ồ ạt tràn sang. Từ phim lẻ vài ba tiếng đến phim bộ, loại có thể xem từ lúc con bạn còn ị đùn đến lúc nó lấy vợ (thời gian này có thể thay đổi từ 3 đến 30 năm, theo từng gia đình), rồi các loại truyện ngắn truyện dài đủ cả.
Mặc dầu thể loại biến đổi, nội dung các văn hoá phẩm này tương đối giống nhau. Công phu đã tuyệt đỉnh, kiếm khách lại đa tình. Thôi thì tha hồ mà yêu đương nức nở. Nhưng đến màn kết thì kiểu gì thì kiểu, anh kung-fu tốt phải đánh lăn quay anh kung-fu xấu. Xấu đây không phải là xấu giai, mà là tư tưởng anh có vấn đề, nên ku loay hoay tập luyện kiểu gì cũng không thành cao thủ nhất lưu được.
Điểm đặc trưng ở đây là cả hai anh fu tốt và fu xấu, phần nhiều đều cùng là người Trung Quốc. Cao thủ chùa Thiếu Lâm, Võ Đang tỷ thí, giang hồ hai bên bờ sông Trường Giang tranh hùng, rốt cuộc đều là Tàu đánh lẫn nhau cả.
Theo dòng thời gian, Trung Quốc trở thành một quốc gia mạnh mẽ, tăng dần ảnh hưởng ra bên ngoài. Dòng văn chương, phim ảnh này cũng khác đi. Anh fu tốt, nhất đinh vẫn phải là người Trung Quốc xịn, nhưng vai fu xấu, giờ thường đã được chuyển sang cho các võ sư đại diện cho các thế lực hắc ám đến từ phương Tây, hay trong một vài trường hợp, Nhật Bản. Dễ thấy nhất là sự thay đổi trong các phim của Thành Long từ những năm 70-80 đến nay.
Tôi có một đồng nghiệp Trung Quốc, lâu lâu mới gặp. Gọi là Trung Quốc, thật ra anh này sống ở Mỹ từ giữa những năm 80, học xong đại học là đi ngay, tính tình rất dễ chịu. Anh quan tâm đến tình hình quốc tế khá nhiều. Ngồi ăn tối, anh kể chuyện theo dõi đại hội (của Việt Nam hồi đầu năm), phân tích ông này cụ kia không kém gì BBC tiếng Việt. Chuyện đã đến đấy, thì rất dễ nhảy sang vấn đề biên giới. Nhưng nếu một bên cứ gọi là biển Nam Hải, bên kia khăng khăng là biển Đông, thì cá rán sẽ dễ bị nguội ngắt ra không ai ăn. Chuyển qua chủ đề đại cương hơn, là các đường biên giới ở châu Á nói chung, anh có một lý thuyết khá thú vị là các nước phương Tây, trong quá khứ, cố tình chia một số đường biên giữa các nước châu Á một cách mập mờ, để các nước trong cuộc tranh giành gây hấn với nhau không nguôi (?!).