Lạm dụng kháng sinh có thể dẫn tới sự trỗi dậy của “siêu vi trùng” khángthuốc (các vi khuẩn không thể kiểm soát được ngay cả với việc dùng kết hợp nhiềuloại thuốc đặc trị khác nhau), một vấn đề nguy hiểm tiềm tàng nguy cơ chếtngười.
 |
| Lạm dụng kháng sinh có thể dẫn tới sự trỗi dậy của các siêu vi trùng kháng thuốc nguy hiểm. Ảnh minh họa: Health News |
Dù biết rõ thuốc kháng sinh không thể tiêu diệt được virus và nguy cơ lạmdụng chúng, nhưng không ít bác sĩ vẫn thường xuyên kê thuốc kháng sinh cho bệnhnhân khi chúng không cần thiết, theo một cuộc khảo sát mới đây của tổ chứcConsumer Reports.
Nhiều tổ chức y tế lớn, kể cả Hiệp hội bác sĩ gia đình Mỹ và Hiệp hội bác sĩnhi khoa Mỹ, gần đây đã cố gắng hiệu chỉnh việc lạm dụng kháng sinh bằng cáchđưa ra khuyến cáo về thời điểm nên và không nên dùng các loại thuốc này với mộtsố trường hợp bệnh. Một lưu ý chung của họ là, thuốc kháng sinh chỉ có tác dụngchữa các bệnh do vi khuẩn gây ra và vô tác dụng trong các trường hợp bệnh donhiễm virus.
1. Nhiễm trùng tai
Khi không cần dùng thuốc kháng sinh: Hầu hết các trường hợp nhiễmtrùng tai đều tự cải thiện mà không cần dùng thuốc, đặc biệt ở trẻ từ 2 tuổi trởlên và người lớn. Hãy đợi 2 – 3 ngày để xem liệu các triệu chứng có giảm bớt haykhông.
Khi cần dùng thuốc kháng sinh: Thuốc kháng sinh cần dùng ngay lập tứccho trẻ từ 6 tháng tuổi trở xuống bị đau tai, trẻ từ 6 tháng đến 2 tuổi với cáctriệu chứng đau tai từ nhẹ tới nặng và trẻ từ 2 tuổi trở lên với các triệu chứngnghiêm trọng.
2. Eczema (Chàm bội nhiễm)
Khi không cần dùng thuốc kháng sinh: Thuốc kháng sinh không giúp xoadịu hầu hết các nguyên nhân gây ngứa và đỏ da. Thay vào đó, hãy dưỡng ẩm cho dahoặc thăm khám bác sĩ chuyên khoa để được kê dùng một loại kem hoặc thuốc mỡđiều trị.
Khi cần dùng thuốc kháng sinh: Bạn sẽ cần phải dùng thuốc kháng sinhnếu có các triệu chứng nhiễm khuẩn, chẳng hạn như sưng u hoặc mụn mủ, da rất đỏhoặc ấm nóng, da có lớp vảy cứng màu mật ong và sốt.
 |
| Không được dùng thuốc kháng sinh cho các trường hợp bệnh do virus gây ra. Ảnh minh họa: CCTV |
3. Nhiễm trùng mắt
Khi không cần dùng thuốc kháng sinh: Các bác sĩ thường kê thuốc nhỏmắt kháng sinh prophylactic sau khi điều trị các bệnh mắt, chẳng hạn như chứngthoái hóa điểm đen, cùng với thuốc tiêm. Tuy nhiên, thuốc nhỏ mắt kháng sinhhiếm khi cần thiết sau những quá trình điều trị như vậy và có thể gây kích ứngcho đôi mắt của bạn.
Khi cần dùng thuốc kháng sinh: Nếu bạn bị nhiễm khuẩn mắt, biểu hiệnqua việc đỏ, sưng phồng, chảy nước mắt, có mủ và sút kém thị lực, bạn có thểphải dùng thuốc kháng sinh điều trị.
4. Nhiễm trùng đường hô hấp
Khi không cần dùng thuốc kháng sinh: Cảm lạnh, cảm cúm và hầu hết cáctrường hợp ho cũng như viêm phế quản là do virus gây ra và không cần chữa bằngkháng sinh. Chứng viêm họng cấp tính là do vi khuẩn, nhưng chỉ chiếm khoảng 1/3số trường hợp viêm đường hô hấp ở trẻ em. Nếu bạn nghi ngờ viêm họng, hãy đếnbác sĩ yêu cầu xét nghiệm kiểm tra để chắc chắn.
Khi cần dùng thuốc kháng sinh: Bạn sẽ cần dùng thuốc kháng sinh nếucác cơn ho kéo dài hơn 14 ngày hoặc kết quả kiểm tra viêm họng là dương tính.
5. Nhiễm trùng xoang
Khi không cần dùng thuốc kháng sinh: Bệnh viêm xoang thường do virusgây ra. Các trường hợp viêm xoang do vi khuẩn thường tự hết trong một tuần hoặchơn dù không được chữa trị.
Khi cần dùng thuốc kháng sinh: Nếu các triệu chứng viêm xoang nghiêmtrọng, không cải thiện sau 10 ngày hoặc khá hơn rồi lại trầm trọng hơn, đây làlúc bạn cần dùng thuốc kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
6. Nhiễm trùng đường tiết niệu
Khi không cần dùng thuốc kháng sinh: Đối với các bệnh nhân cao tuổi,đặc biệt là những người phải điều trị nội trú dài ngày, các bác sĩ thường kêthuốc kháng sinh khi kết quả xét nghiệm định kỳ phát hiện vi khuẩn trong nướctiểu. Tuy nhiên, nếu các bệnh nhân không bộc lộ triệu chứng, thuốc kháng sinh sẽkhông giúp ích.
Khi cần dùng thuốc kháng sinh: Việc dùng thuốc kháng sinh là điềukhông thể tránh khỏi nếu bạn có các triệu chứng nóng rát trong khi tiểu tiện vàcó nhu cầu tiểu tiện quá thường xuyên.
Tuấn Anh (Theo Men’s Journal)
